Yıl sonu yaklaşırken emekli maaşları, memur maaşları ve taban fiyat artışları merak ediliyor. Milyonlarca insanın gözü Perşembe ve Cuma günü iki bilgiye dikilecek. Bunlardan biri Merkez Bankası tarafından en son 27 Temmuz’da açıklandı. Bir diğeri ise ayın 3’ü Cuma günü açıklanacak TÜİK enflasyon verisi olacak. 6 aylık enflasyon beklentilerine açıklık getirecek enflasyon raporunun ardından 4 aylık enflasyonda güçlenme yaşanacak. Böylece artış oranı varsayımlarına ilişkin tablo ortaya çıkacak.
Aralık ayında toplanacak asgari fiyat kurulu 2024 asgari fiyatı için devreye girecek.
Milyonlarca emekli ve memurun maaş artışlarındaki temel belirleyici, 2024 Ocak’ta açıklanacak Aralık 2023 enflasyonu olacak ve elbette sosyal yardım payı hariç tutulacak.
SSK ve Bağ-Kur emeklileri yaklaşık 6 aylık enflasyon oranı üzerinden zam alırken, asgari ücretliler ise komitenin belirleyeceği oran üzerinden zam alacak ve özel sektörde bu artışlar esas alındı. Son yıllarda sektörü milyonlarca kişi burada izliyor olacak.
Memurlar ve emekli memurlar için durum biraz farklı; Toplu sözleşmeyle enflasyon farkı ve yeni artış oranları belli olacak. Sosyal ödemeler de memur maaş katsayısına göre değişecek.
Milyonlarca sabit gelirliyi ilgilendiren maaş artışlarına ilişkin iki kritik veriden biri olan TCMB’nin 4’üncü Enflasyon Raporu toplantısında yıl sonu enflasyon beklentisi açıklanırken, Temmuz ayı toplantısında enflasyon tahmini yüzde 58 olarak gerçekleşti.
Ancak Eylül ayında açıklanan Orta Vadeli Program’da (OVP) 2023 enflasyon iddiasının yüzde 65 olması nedeniyle iddiaların yeniden yukarı yönlü revize edilmesi bekleniyor.
TÜİK’in ekim ayı enflasyon verilerine göre piyasada aylık beklenti yüzde 4 artış yönündeyken, yıllık oran yüzde 62,3’e çıkıyor.
Eylül ayında enflasyon oranı aylık bazda yüzde 4,75 iken yıllık bazda yüzde 61,53’e yükseldi, üçüncü çeyrekte yani temmuz, ağustos ve eylül dönemini kapsayan dönemde enflasyon ise yüzde 25,11 oldu.
Eylül enflasyonunun ardından 3 aylık dönemde SSK ve Bağ-Kur emekli maaşı zammı sosyal yardım payı hariç yüzde 25,11, memur zammı ise enflasyon farkı dahil yüzde 35,73 oldu. Ekim enflasyonuyla birlikte 4 aylık enflasyonun tablosu netleşirken, refah payı dahil 6 aylık artış oranının yüzde 50’yi aşması bekleniyor.
Asgari emekli maaşı 7 bin 500 TL iken yaklaşık yüzde 50 artışla 11 bin 250 TL olacağı tahmin edilirken, perde arkasında en güçlü ihtimal 10 bin TL olarak görülüyor. Ancak daha önce de tartışıldığı gibi artışın aylık bazda mı yoksa kök fiyatlar üzerinden mi yapılacağı belli değil.
Asgari ücrette bu oranların yüzde 50 artması asgari ücreti 17 bin TL’nin üzerine çıkarıyor.
Nihai rakam, emeklilere benzer şekilde memurların ocak ve temmuz aylarında aldıkları zamlardaki enflasyon farkına yüzde 15’lik toplu sözleşme zammı da eklenerek belirlenecek. Yüzde 50 seviyesinin aşılması beklenirken, temmuz ayında hakem heyeti kararıyla memurların maaşlarına yüzde 17,55 oranında zam ve oransal olarak 8 bin 77 lira zam yapıldı. En düşük memur maaşı 22 bin 17 liraya çıkarken bu oranlarla 33 bin lirayı aşacak.
Ancak Mehmet Şimşek liderliğindeki ekonomi yönetiminde, “maaş artışlarının enflasyonu da artırdığı” göz önüne alındığında bu oranlarda nasıl bir açıklama görüleceği merak ediliyor.
Birçok uzman ve ekonomist enflasyonda zirvenin Mayıs 2024’te görüleceğini söylüyor.
